Reflecteren is nodig om goed aan te sluiten bij de ondersteuningsbehoefte van de cliënt. De wensen en vragen en dus ook de behoefte aan ondersteuning van de cliënt kunnen veranderen. Om dat te herkennen en daarop aan te blijven sluiten moet je zelf blijven groeien en ontwikkelen. Reflecteren kan je hierbij helpen.
Met reflectie neem je regie over je eigen handelen. Het helpt als je het gesprek aangaat en inzicht te krijgen in de effecten ervan. Je leert actief vragen te stellen over je eigen handelen en van je collega's en je ontdekt wat daarop van invloed is. Hiermee kun je de kwaliteit van zorg verbeteren. Reflecteren helpt ook je zelfvertrouwen te vergroten. Je wordt je namelijk bewust van je vooruitgang en wat er al goed gaat.
Een overzicht van de bouwstenen
- Inleiding
- Introductie – De reflectiejungle
- Booster – Wat zie je
- Powershot – Sarita reflecteert
- Powershot – Doet ie het of doet ie het niet
- Casus – Elisa komt zichzelf tegen
- Casus – Een waardevolle reflectie van Arthur
- Handvat – Reflectiemodellen
- Handvat – De juiste vragen
- Praktijkopdracht – Vier de verschillen
- Praktijkopdracht – De reflecteerchallenge
- Reflectieopdracht – Intervisie
- Reflectieopdracht – Jouw groeimindset
- Reflectieopdracht – Mijn cirkel van invloed
- Naslag
Introductie – De reflectiejungle
De deelnemer wordt meegenomen door een aantal situaties en ontdekt wat reflecteren is, wat het belang van reflecteren is als middel om de kwaliteit van zorg te kunnen verbeteren en dat elke uitdagende werksituatie een kans is om te leren en ontwikkelen, zowel individueel als op teamniveau.
Booster – Wat zie je
De deelnemer ziet twee afbeeldingen die hem herinneren aan de waarde van reflecteren. Hij denkt na over zijn eigen situatie met betrekking tot de afbeeldingen door middel van een reflectievraag. Hij ziet dat hij naast crisismomenten of drukke momenten ook juist de positieve momenten als uitgangspunt kan nemen om te reflecteren.
Reflecteren is een middel dat jou helpt om steeds betere ondersteuning te bieden. Dat is belangrijk voor de cliënten en ook voor jou. Want zo ontwikkel jij je in je werk en dat zorgt ervoor dat je ook steeds meer plezier in je werk krijgt.
Casus – Elisa komt zichzelf tegen
De deelnemer volgt begeleider Elisa bij haar omgang met cliënt Berber. Hij ontdekt hoe het handelen van Elisa verbetert door middel van reflectie.
Casus – Een waardevolle reflectie voor Arthur
De deelnemer doorloopt een situatie en ontdekt hoe reflecteren helpt om te leren en zijn deskundigheid te bevorderen, zodat hij (nog) beter afstemt in de ondersteuning aan de cliënt. Hij ontdekt ook welke verschillende perspectieven er zijn en wat daarin meespeelt.
Handvatten
Het geleerde inzichtelijk hebben op de werkvloer.
Praktijkopdrachten
Pas je kennis toe in de praktijk. Ga bijvoorbeeld op zoek naar de kleine wensen van cliënten of neem je eigen team onder de loep.
Praktijkopdracht – De reflecteerchallenge
De deelnemer doet een opdracht waarbij hij, samen met een collega, aan de slag gaat om reflecteren een blijvend onderdeel van zijn professionele handelen te laten zijn. Dit doen ze door middel van een poster met daarop vragen en opdrachten. Ze dagen elkaar uit en bespreken samen hun voortgang.
Reflectieopdrachten
Binnen de reflectieopdrachten is veel ruimte voor intervisie. Ontdek welk gedrag jij laat zien aan anderen en kom erachter in welke situaties jullie als team goed en minder goed werken.
Reflectieopdracht – Intervisie
De deelnemer wisselt met collega's eigen werksituaties en -ervaringen uit via intervisie. Dit heeft als doel om door bewustwording de deskundigheid te bevorderen en de kwaliteit van het werk te kunnen verbeteren. In deze werkvorm doet men een beroep op hun collega’s of vakgenoten om inzicht te krijgen in voor hun relevante vraagstukken.
Reflectieopdracht – Mijn cirkel van invloed
In deze opdracht gaat de deelnemer aan de slag met een situatie die hem bezighoudt. Hij gaat de factoren van deze situatie in de ‘cirkel van betrokkenheid’ en de ‘cirkel van invloed’ plaatsen, zodat hij daarna weet met welke factoren hij aan de slag kan gaan.
Dankwoord
Speciale dank gaat uit naar de leden van de redactieraad die enthousiast, actief en betrokken hebben meegewerkt aan dit leertraject.
- Cato Smolenaars, Begeleidingskundige, Wonenplus
- Edithe Rot, Gedragswetenschapper, ‘s Heeren Loo
- Gelbert Kok, Adviesraad, Prinsenstichting
- Hanna Jongejan, Docent SAV Hoornbeeck College
- Inge Anthonijsz, Projectleider L&O, CCE
- Jochem Koen, Begeleider D, Ipse de Bruggen
- Jochem Stoll, Team-/kwaliteitsreflecties, ‘s Heeren Loo
- Kenny Weijgers, Medewerker wonen LVG+, Stichting Zuidwester
- Louise Hietbrink, adviseur leren en ontwikkelen, Siza
Dit leertraject is ontwikkeld door Goudvisie in opdracht van de VGN Academie.
Credits:
VGN Academie