Loading

De Bondgenoten creëren opnieuw een betekenisvolle plaats in het centrum van Turnhout

met steun van de Vlaamse Regering

De Vlaamse Regering zegt steun toe aan de Turnhoutse initiatiefnemers die in het leegstaande gebouw “den Bond” een stadscinema met drie zalen, een café en veel ruimte om te coworken willen onderbrengen.

De plannen sudderen al een tijdje, maar vandaag maakte minister van Cultuur Jan Jambon bekend dat hij dit Turnhoutse project zal ondersteunen met 1,3 miljoen euro. Daarmee kunnen de Bondgenoten, zoals de initiatiefnemers zich ondertussen noemen, de plannen en de bijhorende verbouwingen ook daadwerkelijk aanvatten.

De Bondgenoten timmeren aan een stadscinema met 3 zalen, ruimte om eigentijds te werken en een grand café in het centrum van Turnhout

Exact op de plaats waar meer dan honderd jaar geleden de Volksbond aan de oorsprong lag van de eerste verenigingen voor en door het volk en waar individuele zorgen collectief een stem kregen via mutualiteiten of vakbonden, creëren de Bondgenoten nu opnieuw een betekenisvolle plaats in het centrum van Turnhout.

Op een boogscheut van de markt geven de Bondgenoten een tweede leven aan een leegstaand pand. Gebouw den Bond is een vijftal jaar buiten gebruik maar ademt voor vele Turnhoutenaars bekende geschiedenis: als plaats van uitgebreid feesten, vergaderen, fanfare of avondlijke besluitvorming.

Het pand krijgt nu een nieuwe en diverse invulling met stadscinema, grand café en veel plaats om eigentijds te werken en te vergaderen. De Bondgenoten delen een visie op de samenleving en willen er, onder meer door samen in één pand te huizen, gezamenlijk een draai in de goede richting aan geven. Door een overlap aan gelijklopende waardes en principes en de goesting om dicht bij elkaar te kruipen, zullen ze elkaar en de onderlinge dynamiek versterken.

De fundamenten van honderd jaar geleden torsen nu nieuwe plannen, nog altijd met het kompas op de samenleving gericht.

Wie zijn De Bondgenoten?

MOOOV, een audiovisuele werking met renommee in heel Vlaanderen.

MOOOV droomt van een eigen plek in de stad waar het allemaal begon, met eigentijdse cinemazalen en plaats om te werken. De baseline ‘films facing the world’ duidt op het soort films waarmee MOOOV de samenleving recht in de ogen wil kijken. Het nieuwe huis van MOOOV moet die ambitie delen: een open plek, met veel ruimte voor ontmoeting, waar je samen kan kijken en praten over hetgeen je gezien hebt. De wereld is er in volle glorie aanwezig: schoon, hard, hartverwarmend, artistiek en geëngageerd. Mensen zijn er graag.

AVANSA KEMPEN, één van de dertien voormalige Vormingplussen

Avansa duwt het hoofd diep in de onderbuik van de samenleving en maakt van het opgevangen geroezemoes concrete maatschappelijke projecten, met een strakke focus op duurzaamheid, inclusie, solidariteit en gelijkwaardigheid. Daarom moet voor hen een werkplek uitnodigen tot samen werken, samen denken en creëren. Mensen lopen er in en uit, zeggen hun gedacht en knutselen mee. Op een bureaustoel, zittend op de grond, hangend aan de toog, post-its-plakkend in een multifunctioneel lokaal. Nooit bang van grote woorden slaan ze zo de hand aan de Kempense ploeg.

CAMPINA ENERGIE, dé Kempense energiecoöperatie

Kempenaars samenbrengen die zelf hun energie produceren of erin willen investeren en zo een vuist maken tegen de dure energie-importerende grootspelers. Dat is het vermetele plan om de Kempen klimaatneutraal te maken, waarbij de Kempenaar terug zelf aan de knoppen zit. Natuurlijk moet dat zichtbaar zijn in het huis van Campina Energie. Toonaangevend duurzaam.

BEWEGING.NET, een netwerk van sociale organisaties

Uniek is het, het netwerk van 17 sociale organisaties waarvoor beweging.net het spinrag levert. Het huis van beweging.net moet breed worden ingekleurd, moet uitnodigen, moet veel mensen en meningen kunnen samen brengen. Om samen te kunnen roeptoeteren dat het beter kan. Beweging.net wil gehoord worden, maar wil ook - in een mooi en toegankelijk huis midden de eigen dienstverlening - gezien worden. En netwerken doe je in een treffelijk café.

De Bondgenoten zijn co-housers en co-workers pur sang. Zij delen stoelen, tafels, koffie en kantoor. Wat zij niet delen past in een gerecycleerde kast.

Uit de denkoefening ‘kantoorinvulling’ in de haalbaarheidsstudie van RE-ST (2021)

Café, cinema en co-kantoren

Cinema

In tegenstelling tot onze noorderburen kent Vlaanderen geen breed netwerk van culturele filmtheaters. Tot een paar jaar geleden waren er enkel filmtheaters aan de linkerkant van de denkbeeldige as Antwerpen-Brussel, en wel in in Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Kortrijk en Leuven. Aan de rechterkant van die lijn was en is er vooralsnog niks. Het is ook pas recent dat er voor het eerst sinds lang weer nieuwe filmzalen bijkwamen: in 2016 opende Cinema Zed in Leuven 2 nieuwe zalen, in 2021 gevolgd door Lumière dat in Mechelen een nieuwe bioscoop opende. Ook staat er in Hasselt een nieuwe stadscinema in de stijgers. Aan diezelfde kant van de lijn bouwt MOOOV nu, als onderdeel van de Bondgenoten, een eigen filmtheater in Turnhout.

Deze filmtheaters moeten oases zijn van kwaliteit. De bezoeker kan er artistieke films van eigen bodem zien, maar ook de hoogtepunten van de Europese cinema of vernieuwende cinema uit Afrika, Latijns-Amerika, Azië... Waar je op reis kunt gaan naar andere werelden, andere culturen, andere denkbeelden of je gewoonweg kunt laten inspireren door de schoonheid van de filmkunst. Waar de liefde voor film door zowel professionals als talloze vrijwilligers warm wordt uitgedragen. In die filmzalen gebeurt er nog meer: er worden festivals en debatten georganiseerd, filmcursussen en inleidingen gegeven, retrospectieven vertoond, speciale avonden voor doelgroepen, kinder- en schoolvoorstellingen, ontmoetingen met makers georganiseerd, enzovoorts.

Het filmtheater met 3 zalen wordt een platform voor een eigentijdse, grenzeloze en tegelijk inclusieve beleving van kunst en cultuur. Daarom wil MOOOV investeren in de verbouwing van de oude feestzaal tot een moderne bioscoop voor arthouse cinema, aangepast aan de hedendaagse eisen van uitgaan en filmvertoning. Meer dan ooit zal de bioscoop zoals MOOOV die ziet belangrijk zijn. Films zijn tegenwoordig bijna overal te zien of te verkrijgen, via internet, tv en op je mobiel. In dat schier oneindige aanbod zal het Turnhoutse filmtheater een belangrijke gids zijn. Want daar zullen kwaliteitsfilms te zien zijn. Daar zal de projectie op grote doek state of the art zijn. Daar worden films van context en duiding voorzien.

Al bijna 30 jaar heeft MOOOV een werking in Turnhout en maakt MOOOV deel uit van het actieve kunstenlandschap in de stad. De voorbije jaren heeft MOOOV met zijn filmclub formule Zebracinema een breed bezoekersbereik uitgebouwd waarbij de kinder- en jongerenwerking ook een jong publiek wist te verleiden. Dankzij het festival heeft MOOOV ook gemerkt dat het een publiek uit de brede regio weet aan te trekken. Dit gebied valt samen met wat de Vlaamse regering in haar nieuwe regio-opdeling als “Kempen” definieert.

MOOOV is nu klaar om een eigen stek te creëren als meest optimale vertoningsplek voor de eigen programmatie. Daarin passen drie kleine tot middelgrote zalen.

Cokantoren

met veel plaats voor connectie en co-creatie.

We delen de infrastructuur. Kantoren, flexplekken en multifunctionele ruimtes zijn deelbaar met elkaar en met anderen. De initiatiefnemende organisaties zijn huisgenoten, maar er is even goed ruimte voor tijdelijke co-working plekken voor anderen. De eigen kantoorruimte voor de resp. organisaties kan beperkt gehouden worden ten gunste van deel- en flexplekken, vergader- en multifunctionele ruimtes.

Het gebouw, de diverse ruimtes erin, maar zeker de drie volwaardig uitgeruste cinemazalen kunnen ook dienst doen als presentatieplatform voor pitches en try-outs.

De Bondgenoten vormen een stedelijke en regionale ontmoetingsplek. Het gebouw moet een regio- en stadslabo zijn, een incubator voor lokale en regionale gemeenschappen en een plek voor maatschappelijk of cultureel ondernemen. In samenwerking met stad, regio, overheden en andere betrokken spelers wil deze plek ruimte bieden aan dynamische initiatieven, met onderlinge kruisbestuiving als doel. We co-creëren.

Café

Het café-bistro wordt het laagdrempelig hart van het huis, en een uitvalsbasis voor allerlei interessante maatschappelijke en culturele projecten. Of gewoon een plek voor iedereen om (na) te genieten, met een drankje en lekker en gezond eten, … Voor of na een film, ‘gewoon’ als lunch tijdens de werkdag, of als plek voor meetings allerlei. Het wordt een eigentijds café, waar de bezoeker zich thuis voelt. Waar je gezellig en verrassend kan eten maar evengoed ’s avonds afspreekt met vrienden voor een pint of lekkere tas koffie of thee. Een open en creatieve plek waar mensen elkaar kruisen en ontmoeten. En vooral niks moeten.

We laten ons daarbij inspireren door een aantal Belgische en Nederlandse voorbeelden: Lumière Maastricht, De Republiek Brugge, Kino Rotterdam, Filmhuis Den Haag, Eye Amsterdam, Forum Arnhem, Mimik Deventer, Verkadefabriek Den Bosch...

De Plannen

De Bondgenoten zaten al samen aan de ontwerptafel; de eerste contouren tekenen zich af.

Voor een uitgebreide haalbaarheidsstudie werd ARCHITECTUUR- EN ONDERZOEKSPRAKTIJK RE-ST aangesproken. Zij bevestigden alvast dat het gebouw en de directe omgeving zich perfect lenen voor de plannen, mits een grondige verbouwing.

De HUIDIGE EIGENAAR van het gebouw is Volksverheffing vzw, die ook eigenaar is van de achterliggende parking. Met de eigenaar is er een principieel akkoord om het gebouw via een erfpachtovereenkomst te kunnen verbouwen en gebruiken. De aanwezige parking is natuurlijk een meerwaarde voor de voorliggende plannen.

Voor de STAD TURNHOUT wordt dit een bijkomende attractieve plaats in het centrum. Resultaat van de renovatie moet zijn dat het gebouw een creatief knooppunt wordt in het hart van Turnhout, een open en creatief huis waar mensen elkaar kruisen en ontmoeten, een café als laagdrempelig hart van het huis en een uitvalsbasis voor allerlei interessante maatschappelijke en culturele projecten, of gewoon een plek voor iedereen om te genieten van een film, een drankje en lekker en gezond eten.

Contact

MOOOV vzw, Warandestraat 42, 2300 Turnhout

Credits:

Adrien Olichon, Helena Lopes, RE-ST