Czym jest biblioterapia?
Biblioterapia zakłada wykorzystanie książek oraz czasopism w celu regulacji systemu nerwowego i psychiki człowieka. To dział arteterapii, zaliczany do metod terapii zajęciowej.
Za jej twórcę uważa się Nikołaja Rubakina, rosyjskiego bibliotekarza i bibliografa, który prowadził badania poświęcone leczniczemu zastosowaniu literatury. Początki biblioterapii sięgają tak naprawdę czasów starożytnych. Już wtedy bowiem literaturę traktowano jak lek na dolegliwości duszy.
Termin „biblioterapia” po raz pierwszy użył Samuel Mc Crothers w „Atlantic Month”, w 1916 roku. W Polsce nazwa ta pojawiła się w latach trzydziestych XX wieku.
Biblioterapia jako dyscyplina naukowa rozwinęła się jednak dopiero w latach osiemdziesiątych. Dziś warsztaty terapii zajęciowej prowadzone są w szpitalach, szkołach, przedszkolach, domach pomocy społecznej, w środowiskowych domach samopomocy, w świetlicach terapeutycznych, a także klubach osiedlowych.
Bajkoterapia dla dzieci
Odmianą biblioterapii dla dzieci jest bajkoterapia, czyli terapia przez opowieści, zwane również bajkami-pomagajkami. Sprawdza się zwłaszcza u dzieci od 4. do 9. roku życia.
Bajkoterapia to metoda terapii, ale i profilaktyka problemów emocjonalnych. Aby osiągnąć założone cele, wykorzystuje się bajki terapeutyczne, które dotykają różnych obszarów i problemów, na przykład rozwodu rodziców, śmierci bliskiej osoby czy nieśmiałości.
Dziecko, uczestnik bajkoterapii, wczuwa się w historię i przeżywa ją, co pomaga mu zrozumieć pewne kwestie, ale i umożliwia samodzielne rozwiązanie różnych problemów życiowych.
Zdaniem Marii Molickiej, autorki wielu opowieści terapeutycznych, „bajki pozwalają dziecku uwierzyć w sukces, kompensują potrzeby i łagodzą deprywacje, odciążają małego odbiorcę, spełniają zatem funkcję relaksacyjną i socjalizacyjną”. Maria Molicka dokonała także podziału bajek w bajkoterapii. Ze względu na zakres działania, cel i rodzaj problemu, których dotyka, podzieliła je na bajki:
- relaksacyjne- uspokojenie, wyciszenie dzieci,
- psychoedukacyjne – wprowadzenie pozytywnych zmian w zachowaniu i emocjach dzieci,
- psychoterapeutyczne –pokonywanie trudnych sytuacji lękotwórczych u dzieci.
Biblioterapia może być receptą na dzisiejsze trudne czasy. Polecamy wszystkim wiersz "Perspektywa", który proszę przeczytać od góry do dołu oraz od dołu do góry.
Czytajmy dzieciom książki. Postaci fikcyjne mogą stanowić takie samo źródło inspiracji co spotkanie z żywym człowiekiem. Inspirować może wszystko – aktywności, którym się oddają, miejsca, które odwiedzają, decyzje, które podejmują…
Książki to ogromne skarbnice wiedzy. Tutaj nie trzeba dodatkowych argumentów.
Czytając dziecku zaspokajamy jego potrzeby emocjonalne – czego nie zrobi za nas komputer ani telewizja. Podczas czytania jesteśmy blisko, przytulamy dziecko, patrzymy na nie z miłością, poświęcamy mu czas. To właśnie dzięki poczuciu, że jest ważne i kochane, dziecko rozkwita, zaczyna budować wiarę w siebie, życzliwość, empatię i umiejętności społeczne.
Opracowanie: Justyna Miłkowska