Loading

Keurmerk op alle kalkoen in de supermarkten voor kerst 2022 Reno Villevoye & Luka Balendonck

Wakker Dier brengt op 16 december naar buiten dat alle kalkoenen vóór de kerst van 2022 minimaal één Beter Leven-ster moeten hebben. Bij een deel van de supermarkten is dit al het geval, maar bij een aantal grote namen nog steeds niet. Volgend jaar komen de meest dieronvriendelijke kalkoenen niet meer in de schappen van winkels als Albert Heijn, Aldi en Plus.

De Dierenbescherming geeft het keurmerk. Zij voeren bij de goedgekeurde kalkoenbedrijven jaarlijks een controle uit, om te kijken of er nog aan alle eisen voldaan wordt.

Eisen van één Beter Leven-ster

Niels Dorland, woordvoerder van de Dierenbescherming, noemt de stap naar één ster een mooi begin. ''Dat Beter Leven keurmerk is er om, via de weg van geleidelijkheid, het steeds beter voor de dieren te krijgen.'' Ook Anne Hilhorst, directeur van Wakker Dier, vindt dat één ster wel écht het minimum is. ''Je wil er eigenlijk gewoon drie.''

De Dierenbescherming is in 2007 begonnen met het Beter Leven keurmerk. ''Je had toen de bio-industrie en plofkippen, daartussen was er niks'', zegt Dorland. Inmiddels zijn er van alle dieren in totaal ongeveer 45 miljoen per jaar die onder het keurmerk vallen. Wel vindt hij dat één ster slechts een begin is, omdat de leefomstandigheden natuurlijk altijd beter kunnen.

Kiloknallers

De reden dat het keurmerk nodig is, komt volgens Hilhorst door de zogenoemde 'kiloknallers'. Supermarkten verkopen graag vlees voor een lage prijs en consumenten kopen graag voor een lage prijs. Om dit mogelijk te maken, werden de kalkoenen zo snel en zo goedkoop mogelijk grootgebracht en geslacht. ''De meeste supermarkten gaan hier gewoon mee door, totdat ze een keer wakker geschud en erop gewezen worden dat dit niet de manier is om met dieren om te gaan.'' Volgens Hilhorst is het heel lastig te beoordelen wanneer iets als dierenmishandeling gezien kan worden. Dingen die bij huisdieren niet zouden mogen, mogen in de vee-industrie wel. ''Ik vind het dierenmishandeling, maar het is wel legaal omdat het volgens de wet mag.''

Daarnaast zegt Dorland dat de supermarkten de kat uit de boom kijken naar degene die als eerste die stap zet. Als het niet verkocht wordt, dan gaan de anderen er ook niet meer door. En andersom net zo. ''Uiteindelijk gaat het allemaal om geld verdienen tegen zo min mogelijk kosten. Dat is zo kostprijs gedreven dat dat eigenlijk ten koste gaat van de dieren.''

Uit een enquête onder de luisteraars van de Noord-Hollandse radiozender NH Radio bleek dat 46% van de mensen bereid was om met de kerstdagen op z'n minst vlees met een keurmerk te kopen. ''Dat betekent dus dat de helft van de mensen zoiets heeft van: 'dikke neus, ik ga gewoon voor de goedkope variant'', zegt Dorland. Hieraan merkt hij dat er nog een lange weg te gaan is om mensen ervan te overtuigen dat dieren echt een beter leven verdienen.

Over de grens

Omdat Nederland deel uitmaakt van de EU, kan een boer zijn vlees importeren en exporteren naar andere EU-landen. Zo zijn de meeste kerstkalkoenen die hier in de supermarkt liggen, afkomstig uit Frankrijk. Een Nederlandse boer zonder keurmerk kan dus ook nog steeds zijn kalkoenen naar andere landen exporteren. Het is heel moeilijk om zoiets in de hele EU af te spreken. ''Het is een eerste stap om het in Nederland in te voeren . Natuurlijk hoop je dan wel dat andere landen volgen'', zegt Hilhorst.

Boer Rene Arts, Beeld: Pluimveeweb

Wel of géén keurmerk

Dat er een hoop moet gebeuren om een keurmerk te krijgen weet Rene Arts maar al te goed. Arts is een kalkoenboer uit het Limburgse Ysselsteyn mét het keurmerk van Beter Leven. ''Het is een vereiste om een overdekte veranda te hebben voor de kalkoenen. Gelukkig had ik deze al een paar jaar voor dat het keurmerk kwam in Nederland.'' Hij koos ervoor om zich aan te sluiten bij het keurmerk omdat hij het welzijn van de dieren cruciaal vindt en een overdekte veranda volgens hem de meest geschikte uitloopvorm van pluimvee is. Ondanks dat Arts zich volledig achter het keurmerk schaart, vindt hij nog steeds dat iedere boer zelf mag bepalen. ''Ik denk dat het wel nodig is, want anders kom je de supermarkt niet meer in. De ene groep voelt zich meer geroepen dan de ander. Vrijheid, blijheid'', vindt Arts.

Kalkoenhouder Geert Coolen uit het Limburgse Heythuysen is niet in het bezit van een keurmerk. ''Het kost alleen maar geld en kan gewoon oplopen tot duizenden euro's.'' Ook is hij het niet eens met de regelgeving van Beter Leven: ''Ik vind dat sommige regels niet eens iets te maken hebben met het dierenwelzijn. Wat heeft het voer nou te maken met het welzijn van de dieren?'' vraagt Coolen zich af. Bij boer Coolen lopen zijn kalkoenen gewoon buiten en hebben ze volgens hem meer ruimte dan een biologische kalkoen. ''Ik ben wel gewoon voorstander van een biologische kalkoen. Alleen zolang ik zonder keurmerk mijn kalkoenen goed kan verzorgen, doe ik dat liever.''

Boer Geert Coolen, Beeld: Pluimveeweb

Omdat behalve de kalkoenboeren ook de supermarkten een rol spelen in dit verhaal, gaven zij ook hun mening. Siron Evers, afdelingsleider Kruideniers Waren en kassa bij PLUS in Tilburg vertelde wat hij ervan vindt dat kalkoen vanaf volgend jaar een verplicht Beter Leven keurmerk krijgt. Daarnaast waren er een aantal klanten die zich wilden uitlaten over het keurmerk.

Of er over een aantal jaar alleen nog maar kalkoen met drie sterren in de schappen ligt, is de vraag. Maar de eerste stap naar een beter leven voor de dieren is gezet.