Wat is een VPN?

Als je het internet opgaat, doe je dit met een uniek IP-adres. Je kunt dit adres vergelijken met je telefoonnummer. Het IP-adres is als het ware de persoonlijke identificatiecode van jouw internetverbinding.

Het staat op jouw naam en adres. Je bent herkenbaar en te traceren bij alles wat je doet als je online gaat – tenzij je een VPN gebruikt.

De afkorting VPN staat voor Virtual Private Network. Dit ‘virtuele privénetwerk’ stelt je in staat om je dataverkeer via een versleutelde, beveiligde verbinding naar een externe VPN-server te sturen. Van daaruit wordt het dataverkeer dan weer het internet op gestuurd. VPN maakt je persoonlijke IP-code onherkenbaar door als tussenschakel te fungeren.

Een VPN-verbinding biedt je drie heel essentiële zaken: veiligheid, anonimiteit en vrijheid op het internet. Maar er zijn beperkingen.

• Veiligheid: een VPN versleutelt en beveiligt al het internetverkeer tegen partijen die data proberen te onderscheppen, zoals hackers en overheden.
• Anonimiteit: jouw IP-adres wordt verborgen zodra je verbinding maakt met een VPN-server. Als VPN-gebruiker neem je het IP-adres van de VPN-server aan. Hierdoor kunnen andere partijen op het internet jouw locatie en identiteit niet langer achterhalen.
• Vrijheid: een VPN-provider stelt je in staat om je te verbinden met servers over de hele wereld. Door te verbinden met een VPN-server in een bepaald land, ga je het internet op alsof je zelf in dat land bent. Het internet is namelijk niet overal ter wereld vrij toegankelijk. Je kan daarbij denken aan online censuur, restricties op sociale media en beperkingen van online streamingdiensten. Ook als Nederlander heb je daarmee te maken: veel Nederlandse websites en streamingdiensten werken namelijk niet buiten Nederland. Dit kan je oplossen met een VPN. Ook kan je vanuit Nederland toegang krijgen tot sites en diensten die normaal gesproken niet in Nederland beschikbaar zijn, zoals de Amerikaanse versie van Netflix.

Hoe werkt een VPN

Als je een betrouwbare VPN-aanbieder gevonden hebt en de software hebt geïnstalleerd, selecteer je de gewenste veiligheidsinstellingen en maak je verbinding met de gewenste VPN-server.

Als de VPN-verbinding tot stand is gekomen, gebeurt er het volgende met je dataverkeer:

1. De VPN-software versleutelt het internetverkeer en stuurt jouw data over een beveiligde verbinding naar de VPN-server.
2. De VPN-server ontvangt het versleutelde internetverkeer van jouw apparaat en ontsleutelt het internetverkeer.
3. De VPN-server stuurt vervolgens het ontsleutelde internetverkeer het internet op. Ook ontvangt de VPN-server eventueel teruggestuurd internetverkeer dat bedoeld is voor jou als gebruiker.
4. Het internetverkeer dat de VPN-server ontvangt wordt vervolgens versleuteld en via de beveiligde verbinding naar jou als gebruiker teruggestuurd.

Een VPN werkt als een veilige en anonieme tunnel waar alle communicatie met het internet doorheen loopt. VPN-software op je computer of smartphone pakt elk verzoek wat je doet in en zet er een slot op. Dit slot is zo goed als niet te kraken. Vervolgens wordt je verzoek via je router en internetprovider verstuurd naar een VPN-server. Deze server pakt je verzoek uit en stuurt je verzoek door naar de website die je bezoekt. De reactie van de website wordt naar de VPN-server gestuurd waar de data weer wordt ingepakt. Deze versleutelde reactie wordt bezorgd aan jouw computer of device, waar de VPN-software de reactie weer uitpakt en toont. Dit is in de basis hoe een VPN werkt.

De versleuteling is natuurlijk niet een echt wachtwoord met een slot. Jouw verzoek wordt middels een complexe encryptiemethode omgevormd tot een soort onleesbare reeks van letters en cijfers. Omdat in dit verzoek ook verwerkt zit waar het verzoek vandaan komt en waar het naartoe gaat, wordt ook die data onleesbaar gemaakt. Hierdoor kan niemand die tussen jou en de VPN-server zit zien waar het verzoek vandaan komt, wie het verzoek heeft gedaan en waar het naartoe gaat. Het enige wat ze kunnen zien zijn de gegevens van de VPN-server. Zelfs het getoonde IP-adres en de locatie waar het verzoek vandaan komt wordt veranderd naar het IP-adres en de locatie van de VPN server.

Het fijne hieraan is, is dat alles wat je op je computer doet waar het internet bij wordt gebruikt, versleuteld kan worden. Denk aan e-mail, het bezoeken van websites, videogames of zelfs het streamen van online video’s. Deze encryptie zorgt er ook voor dat je volledig anoniem bent op het internet. Het enige wat anderen kunnen achterhalen zijn de gegevens van de VPN-server, waarbij niets nog te herleiden valt tot jou als gebruiker.

Waar wordt een VPN voor gebruikt

Er zijn diverse redenen waarom mensen een VPN gebruiken. De meest voorkomende redenen zijn:

• Anonimiteit op het internet: Een VPN-verbinding verbergt je IP-adres en locatie. Als gebruiker neem je namelijk het IP-adres van de VPN-server aan. Het lijkt nu alsof jij je bevindt op de locatie van de VPN-server. Hierdoor kunnen websites je echte locatie niet achterhalen. Ook andere partijen op het internet kunnen je niet langer identificeren middels je IP-adres, want ze zien slechts het nietszeggende IP-adres van de VPN-server.
• Beveiliging tegen hackers en overheden: In toenemende mate wordt bekend hoeveel er op het internet wordt afgeluisterd. Zonder VPN-verbinding stuur je al je gegevens onbeveiligd het internet op. Je internetverbinding is hierdoor erg gemakkelijk af te luisteren. Een VPN versleutelt je internetverkeer, waardoor afluisteren geen zin heeft.
• Veilig internetten op publieke netwerken: Het gebruik van publieke netwerken is riskant. Andere gebruikers van publieke netwerken (bijvoorbeeld hackers) kunnen namelijk al je internetverkeer gemakkelijk afluisteren of omleiden. De kans dat je bijvoorbeeld de inloggegevens van je e-mail of je creditcardgegevens op deze manier kwijtraakt is erg groot. Door een VPN te gebruiken versleutel je alle gegevens die je het netwerk op stuurt. Hierdoor heeft een hacker niets aan de afgeluisterde internetgegevens. De hacker ziet slechts een gecodeerde wirwar van tekens (versleutelde data) in plaats van jouw belangrijke gegevens en wachtwoorden.
• Censuur en geografische blokkades omzeilen: Het internet kent vele restricties. Zo kun je normaal gesproken geen Nederlandse tv in het buitenland kijken en kun je met Netflix in Nederland beduidend minder films en series kijken dan met Netflix in Amerika. Daarnaast zijn er veel landen (bijv. China, Turkije en de Arabische landen) die toegang tot bepaalde internetdiensten (zoals Whatsapp, Skype en Facebook) blokkeren. Zelfs in Nederland wordt The Pirate Bay geblokkeerd. Een VPN verandert je geografische locatie waardoor je dergelijke blokkades omzeilt.
• Anoniem downloaden (en uploaden): Downloaders (bijv. via Torrents of Usenet / nieuwsgroepen) worden steeds meer gevolgd. Veel mensen willen liever niet dat anderen weten wat ze gedownload hebben en kiezen er dus voor om anoniem te gaan downloaden. Een VPN-verbinding is hiervoor bij uitstek geschikt.
• Een digitaal persoonsdossier voorkomen: Advertentienetwerken zoals Facebook, Google en Twitter proberen een zo goed mogelijk privédossier over iedereen op te bouwen. Deze informatie kan vervolgens verkocht worden aan adverteerders of overheden. Het gebruik van een anonieme VPN-verbinding gaat het opbouwen van een dergelijk dossier tegen.
• Toegang tot bedrijfsnetwerken: Steeds meer bedrijven bieden hun werknemers de mogelijkheid om thuis op hun netwerk in te loggen en op deze manier vanuit huis te werken. Hiervoor worden ook VPN-verbindingen gebruikt.

Welke VPN-protocollen zijn er?

VPN-verbindingen maken gebruik van een versleutelde verbinding (tunnel). Er zijn verschillende manieren (protocollen) waarmee een dergelijke VPN-verbinding kan worden opgezet. De meest gebruikte zijn:

• OpenVPN: dit is momenteel één van de meest gebruikte protocollen. OpenVPN is een open-source protocol met versleuteling op basis van OpenSSL en het SSLv3/TLSv1 protocol. Het OpenVPN-protocol wordt door de meeste VPN-providers ondersteund en is beschikbaar voor diverse platformen (o.a. Windows, Mac (OSx), Android, iOS, Linux en DD-WRT routers). OpenVPN wordt over het algemeen als beste keuze gezien.
• IPSec/L2TP: in dit gecombineerde protocol zorgt IPsec voor de versleuteling (encryptie) en L2TP voor de verbinding (tunnel). IPsec/L2TP zit standaard ingebouwd in de meeste besturingssystemen en is een goede keuze als OpenVPN niet beschikbaar is.
• PPTP: PPTP (Point to Point Tunneling Protocol) is één van de eerste protocollen die beschikbaar kwam. Het protocol kent een aantal (potentiële) veiligheidslekken. Hierdoor is het gebruik van PPTP af te raden tenzij snelheid belangrijker is dan veiligheid (bijvoorbeeld bij het omzeilen van blokkades van streamingdiensten).
• Softether: Softether is geen stand-alone protocol maar een open-source applicatie die cross-platform werkt en ondersteuning biedt voor VPN-protocollen zoals SSL VPN, IPsec/L2TP, OpenVPN en Microsoft Secure Socket Tunneling Protocol. SoftEther levert ondersteuning in de vorm van één enkele VPN-server.

Windows

Windows is het meest gebruikte besturingssysteem voor VPN’s. Zo’n beetje elke serieuze VPN heeft software voor Windows. Windows wordt dan ook vaak gezien als de ‘standaard’ vanuit VPN’s. Bij het installeren van een VPN op een Windows computer kan het zijn dat je de VPN software toestemming moet geven om aanpassingen te maken aan je netwerkinstellingen. Dit is nodig zodat de VPN kan worden opgezet. De standaardinstellingen van je netwerk zijn namelijk niet altijd geschikt voor VPN verkeer.

MacOS

Naast Windows is MacOS het meest gebruikte besturingssysteem voor desktop PC’s en laptops. Het is dan ook niet verbazend dat de meeste VPN’s ook werken op MacOS. Het verschil tussen de werking van VPN’s op MacOS en Windows is minimaal.

Linux

Een VPN gebruiken op Linux is een ander verhaal. Omdat Linux vanuit zichzelf al redelijk veilig is, en omdat de gebruikers van Linux meestal enige technische kennis hebben, hebben de meeste VPN’s geen speciale VPN-software voor het Linux besturingssysteem. Toch bieden de grote VPN-providers wel aan dat je hun VPN op Linux kunt gebruiken. De installatie hiervan vereist iets meer technische kennis omdat je zelf het een en ander moet instellen. Zo moet je bij de VPN-provider eerst nieuwe credentials aanmaken. Hierbij selecteer je het protocol en eventueel het land waarmee je wil verbinden. Je krijgt vervolgens een server, speciale username en een wachtwoord die je kunt gebruiken om verbinding te maken met het internet middels die VPN-server.

VPN's en privacy

Volgens wat veel providers beloven, zijn VPN's een wondermiddel dat al je zorgen over privacy in één klap zal wegnemen. Het vervangen van je IP-adres door de VPN's lost echter maar één probleem op, en zelfs niet eens een groot probleem. Er zijn nog tal van manieren om erachter te komen wie u bent en wat u doet.

Waarschijnlijk het grootste probleem dat VPN's niet oplossen, is dat je nog steeds kunt worden 'gezien' dankzij browsercookies (welke websites gebruiken om te onthouden wie je bent) en alle socialemedia-accounts waarbij je bent aangemeld. aangemeld, leuk of niet. Dit betekent dat als u bent aangemeld bij Google of Facebook wanneer u uw browser met een VPN gebruikt, ze u nog steeds kunnen volgen. Het lijkt alsof uw fysieke locatie is veranderd.

De enige manier om dit op te lossen, is door de incognitomodus en een VPN samen te gebruiken , maar we moeten de VPN-provider nog vinden die je dit zal vertellen.

In feite is het moeilijk om iets te weten te komen over hoe VPN's werken: om welke reden dan ook, ze houden er niet van om details te delen over hoe hun producten of bedrijven werken. Een ding dat bijvoorbeeld erg moeilijk te testen is, is hoe veilig de verbinding is die een VPN biedt.

Een van de grootste beloften die ze doen, is bijvoorbeeld dat uw verbinding wordt versleuteld in een zogenaamde 'beveiligde tunnel'. Dat klinkt heel gaaf - totdat je je realiseert dat er geen goede manier is om te testen of het van buitenaf werkt. Hoewel de AES-256-codering waarvan wordt geadverteerd dat de meeste tunnels zijn gecodeerd, bijna niet te kraken is, is er geen goede manier om erachter te komen of het echt die coderingssleutel is die wordt gebruikt.

VPN's en logboeken

Dit brengt ons bij een ander ding dat ons wordt gevraagd om in geloof aan te nemen. Namelijk hoe uw logboeken worden behandeld. Veel VPN's beweren "no-logs" of "zero-logs" -services te zijn , en zeggen dat ze uw online activiteiten niet bijhouden.

Deze bewering vergt echter enige verbeelding om te geloven, omdat er altijd een record is van de gebeurtenis wanneer servers verbinding maken. Het internet kan letterlijk niet functioneren zonder dat deze gegevens worden gegenereerd. Het moet (in ieder geval tijdelijk) worden bewaard, zodat servers weten waar ze gegevens heen en weer moeten sturen.

We vermoeden dat de meeste van deze services logboeken vernietigen zodra ze zijn gemaakt, wat prima is vanuit privacyoogpunt, maar niet goed past in marketingteksten.

Veel VPN's geven toe dat ze bepaalde soorten gegevens loggen, hoewel dat meestal gepaard gaat met de garantie dat ze alleen onbelangrijke informatie registreren, zoals hoe laat de VPN-server verbinding heeft gemaakt. De logbestanden die gebruikers zouden kunnen identificeren, worden zogenaamd niet geregistreerd of vernietigd, zoals bij een zero-logs-service.

Of je nu gaat met een no-logs-service of een die alleen verbindingslogboeken bijhoudt, je neemt de VPN-provider in vertrouwen, omdat geen van beide claims kan worden onderzocht. Uiteindelijk moet u erop vertrouwen dat VPN's uw gegevens niet verkopen. Zoek naar een VPN met een goede reputatie, niet een die alleen "geen logboeken" belooft - sommige VPN's werken samen met externe auditors in een poging hun veiligheidsbeloften te bewijzen.

Gratis VPN?

Voor een gratis VPN, die in veiligheid niet onder doet voor een betaalde versie, kun je bijvoorbeeld gebruik maken van:

ProtonVPN

Hoe gebruik te maken van een gratis VPN

Om gebruik te maken van de bovenstaand gratis VPN providers neem je de volgende stappen:

• Je bezoekt de website van de gratis VPN van jouw keuze.
• Maak een account aan, dit is nodig voor het downloaden van de software.
• Download de gratis VPN software van de betreffende site en installeert deze software en/of app.
• In de software druk je simpelweg op de verbinden knop en je hebt een gratis VPN verbinding.

Beste VPN diensten 2021

De website Techradar heeft een ranglijst gemaakt van de beste VPN diensten, zij beschrijven de functies, mogelijkheden, prijs en meer......

© 2021 Veilig Digitaal