Bekijk hieronder de nieuwe Bouw Woon Leef documentaire: 'Slim, Snel & Samen'
We moeten meer bouwen, dat lijkt geen vraag meer te zijn. Maar hoe bouwen we voor de toekomst? Er is een groot woningtekort en we hebben te maken met een klimaatcrisis. Hoe bouwen we zonder het milieu enorm te vervuilen en hoe bouwen we snel veel nieuwe huizen? Kortom, hoe bouwen we slim?
We moeten ons anders gaan opstellen. Als we dat niet doen, dan gaan we het niet voor elkaar krijgen. We moeten het anders gaan doen dan dat we vroeger deden"
'Slim bouwen', wat houdt dat precies in? We leggen de vraag voor aan verschillende deskundigen die onderdeel zijn van BouwLab in Haarlem. Het is een plek waar nieuwe technieken en innovaties worden ontworpen, gemaakt en uitgeprobeerd door verschillende bouwbedrijven. Al snel blijkt dat het begrip 'Slim bouwen' op meerdere manieren uit te leggen is.
Volgens hoogleraar Architectural Engineering Thijs Asselbergs, zit het slim bouwen in het proces voordat de bouw daadwerkelijk begint. "Je moet eerst goed nadenken over wat je wilt maken: Hoe zet je dingen in elkaar en hoe haal je het weer uit elkaar?"
Annette Beerepoot vertelt dat er veel focus is op verduurzaming, versnelling en verbetering bij slim bouwen. Zij werkt als programma manager Innovatie en Smart Technology bij BouwLab. Zij benadrukt dat naast die kenmerken juist creativiteit ook een belangrijk element is van slim zijn in de bouw.
Volgens Joeri Koehof, innovatiemanager bij een bouwbedrijf, is slimmer bouwen hard nodig. "We worden met z'n allen gedwongen. Er zijn materiaal- en personeelstekorten én we moeten sneller en meer." Ook heeft de bouwsector met invloed van buitenaf te maken. Zoals de toekomstige CO2-footprint en de toenemende focus op duurzaamheid.
WE WORDEN MET Z'N ALLEN GEDWONGEN. ER ZIJN MATERIAAL- EN PERSONEELSTEKORTEN ÉN WE MOETEN SNELLER EN MEER"
Verandering in de manier van denken over bouwen is dus noodzakelijk. "We moeten ons anders gaan opstellen met elkaar. Anders gaan we het niet voor elkaar krijgen. We moeten het anders gaan doen dan dat we vroeger deden."
Fibonacci
Een voorbeeld van verandering in de bouw is 'Fibonacci'. Het nieuwbouwproject wordt aan de Cruquiuskade in Amsterdam-Oost gebouwd. Het appartementengebouw zal 243 sociale en middenhuur woningen gaan tellen met binnen- en daktuinen.
De woningen zijn naar verhouding erg snel gebouwd. Technisch conceptontwikkelaar Nilufer Altundag vertelt hoe dit is gelukt. "We werken met minder partijen ten opzichte van de traditionele bouw. Daarnaast zijn we gaan bouwen met prefab onderdelen." De kant-en-klare badkamers van de woningen zijn hier een voorbeeld van. De onderdelen worden precies op tijd geleverd en vervolgens op de bouwplaats in elkaar gezet.
Op de bouwplaats wordt er ook gebruik gemaakt van nieuwe technologie. Zoals 360 Reality Capture Software waar een camera bovenop een helm is gezet. Een werknemer loopt dan over de bouwterrein, dat dan digitaal wordt vastgelegd. Dit maakt het contact tussen alle betrokkenen van het project makkelijker en sneller.
Het gebruik van de nieuwe techniek is niet alleen fijn voor de ontwikkelaar, ook de assemblage coördinator van het project, Rebwar Aziz, is positief. "Ik merk dat mensen met plezier en rust naar hun werk komen." Aziz ziet verder dat het inzetten van de techniek kosten besparend en effectiever is omdat het clashes op de bouw voorkomt.
Een andere ontwikkeling op het gebied van slimmer bouwen is het ontwerp van student Pieter Stoutjesdijk: het Haïti Huis. Het project kan op locatie worden gemaakt van lokaal materiaal. Ook kan het huis snel in en uit elkaar worden gezet. Vooral voor gebieden geraakt door de klimaatcrisis, zoals Haïti, kan dit erg belangrijk zijn.
Hoogleraar en architect Thijs Asselbergs vertelt hierover. "De freesmachine gaat daar naartoe en het materiaal is daar al. De intelligentie over hoe je het moet maken, kun je overal ter wereld in een computer stoppen."
Asselbergs ziet toekomst in de techniek. "Slim bouwen is ook opschalen. Meer met minder doen."
Slim bouwen is ook opschalen. Meer met minder doen."
Naast het Haïti Huis wordt er bij BouwLab veel gewerkt met circulaire bouw. Onderdeel hiervan is het gebouw LivingLab. In het lab wordt er geëxperimenteerd met verschillende slimme en nieuwe bouwtechnieken.
Zoals het hergebruiken van kunststoffen en het verwerken van het nieuwe materiaal in de bouw. Een voorbeeld hiervan is de gevel van LivingLab. Deze is gemaakt van oude PVC vloeren, legt Annette Beerepoot uit, programma manager Innovatie en Smart Technology.
CrossOver
Een project waar hergebruikt materiaal al is verwerkt is 'CrossOver' aan de Zuidas waar wonen, werken en horeca samenkomen. Het gebouw heeft een gevel die is gemaakt met keramisch restmateriaal. Oude wc-potten, wastafels en badkamers zijn vermalen met klei om nieuwe bakstenen van te maken vertelt Raymond Stijkel, ontwikkelmanager. Ook is het gebouw energieneutraal. Alle installaties zijn in het gebouw verstopt waardoor er op het dak ruimte is voor groen en zonnepanelen.
De Nederlandsche Bank
Slim bouwen wordt dus bij meerdere nieuwe projecten toegepast. Maar hoe zit het met gebouwen die er al staan?
Bij de renovatie van de De Nederlandsche Bank is innovatie in meerdere elementen terug te vinden volgens Arne Lijbers. Hij is als architect betrokken bij het project.
Zoals de gevel, die modulair en circulair is door de modulaire tegels. Met de computer zijn de kleuren van de gevel gematched met het originele ontwerp uit 1960 van architect Duintjer.
Ook is er gebruik gemaakt van een vensterkast. Dat is een dubbel raam, met enkel glas aan de buitenkant en een raam om te openen aan de binnenkant. Deze techniek houdt de warmte buiten waardoor er binnen niet gekoeld hoeft te worden. Minder energieverbruik dus.
Deze publicatie is mede mogelijk gemaakt door Gemeente Amsterdam, Metropoolregio Amsterdam, AM, Bouwend Nederland en VORM.
Volg Bouw Woon Leef op Youtube, Twitter, Instagram en LinkedIn voor updates over bouwen, wonen en leven in Amsterdam en abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.